آیکون چیست و چه کاربردی دارد؟
آیکون چیست؟
آیکون (icon) به عنوان عناصر بصری مهم، نقش بارزی در طراحی و رابط کاربری امروزی دارند. این نمادها کوچک و ساده هستند، اما قدرت بزرگی در ارتباط بین کاربر و سیستم دارند. آیکون‌ها با استفاده از تصاویر کوچک و قابل تشخیص، به کاربران کمک می‌کنند تا به سرعت و به راحتی عملیات و وظایف خود را در محیط کاربری انجام دهند. در این مقاله به بررسی هر یک از این انواع آیکون‌ها و کاربردهای آن ها در طراحی رابط کاربری می‌پردازیم تا به طراحان و توسعه‌دهندگان کمک کند تا آیکون‌های مناسب و مؤثری را در پروژه‌های خود انتخاب کنند.
انواع آیکون ها کدام اند؟
انواع مختلفی از آیکون ها وجود دارد، و درک اینکه هر کدام از آن ها چیست و برای چه چیزی مناسب هستند، اولین گام در استفاده از آیکون در طرح های شماست. آیکون‌ها می‌توانند در انواع و اشکال مختلفی طراحی شوند، به طور کلی می‌توان انواع آیکون‌ها را به دسته‌بندی‌های زیر تقسیم کرد.
1. آیکون های توپر (Filled icons)
آیکون های توپر (Filled icons / glyph icons) نوعی آیکون هستند که داخل آن ها با یک رنگ (معمولا سیاه یا سفید) پر شده است. آیکون های Filled در برابر آیکون‌های Outline قرار می گیرند. این آیکون‌ها با استفاده از یک پس‌زمینه رنگی، حجم و استحکام بیشتری به آیکون اضافه می‌کنند و به صورت بصری برجسته‌تر و جذاب‌تر ظاهر می‌شوند. آیکون‌های Filled معمولاً برای نمایش مفاهیم مختلف، عملکردها و وضعیت‌ها در رابط کاربری استفاده می‌شوند. این آیکون‌ها قابلیت تشخیص و درک سریعتری را به کاربران ارائه می‌دهند و بهبود قابل توجهی در تجربه کاربری فراهم می‌کنند. با توجه به طراحی پر رنگ آیکون‌های Filled، آن ها قدرت ارتباط بیشتری با کاربران دارند و می‌توانند هویت و استایل بصری یک طرح را منعکس کنند.
2.آیکون‌های رنگی (Colored Icons)
آیکون‌های رنگی (Colored Icons) نوعی آیکون هستند که علاوه بر حجم و استحکام بیرونی، داخل آن ها نیز با رنگ‌های مختلف و جذاب پر شده است. در این آیکون‌ها، رنگ‌ها به عنوان عنصر مهمی در طراحی و نمایش آیکون‌ها به کار می‌روند و نمایش زنده‌تری از آن را به مخاطب ارائه می‌دهد. آیکون‌های رنگی می‌توانند برای برجسته‌سازی مفاهیم، تمایز دادن بین عملکردها یا موجودیت‌ها و همچنین ایجاد هماهنگی با تمامیت رنگی در طراحی استفاده شوند.
3.آیکون‌های دوتون (Duotone Icons)
آیکون‌های دوتون (Duotone Icons) نوعی آیکون هستند که با استفاده از دو رنگ متفاوت یا مشابه، به شکلی طراحی و اجرا می‌شوند که باعث تولید اثری ویژه و جذاب می‌شود. این نوع آیکون‌ها از ترکیب رنگ‌هایی مانند رنگ سیاه و سفید، سیاه و طوسی، آبی و فیروزه و یا دیگر ترکیبات جذاب رنگی بهره می‌برند. رنگی به عنوان سایه یا هایلایت در ناحیه‌های مختلف آیکون استفاده می‌شود، در حالی که رنگ دیگر به عنوان رنگ پایه و حجم آیکون عمل می‌کند. آیکون‌های دوتون با ترکیب رنگ‌ها حجمی را برای آیکون‌ها ایجاد می‌کنند و تجربه بصری جذابی را به کاربران ارائه می‌دهند. این نوع آیکون‌ها معمولاً در طراحی وب، رابط کاربری، برندینگ و طرح‌های خلاقانه مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا این انواع آیکون‌ها به عنوان یک عنصر جذاب و تأثیرگذار در جذب توجه و تمایز بخشیدن به طراحی استفاده می‌شوند.
4.آیکون‌های خطی (Outlined Icons)
آیکون‌های خطی (Outlined Icons) نوعی آیکون هستند که با استفاده از خطوط برای نمایش شکل و حاشیه آیکون طراحی شده‌اند. در این آیکون‌ها، بیرونی‌ترین قسمت آیکون به صورت خطی است، در حالی که داخل آیکون ترنسپرنت می باشد. آیکون‌های خطی با استفاده از خطوط نازک و حاشیه‌های ساده، ظاهری ساده و زیبا را به آیکون می‌بخشند. این نوع آیکون‌ها به راحتی با دیگر المان‌ها و طرح‌ها هماهنگی می‌یابند و اغلب در طراحی رابط کاربری استفاده می‌شوند. آیکون‌های خطی به دلیل سادگی ظاهر، قابلیت تشخیص و درک سریع را به کاربران ارائه می‌دهند و در نتیجه، تجربه کاربری بهتری را فراهم می‌کنند.
5.آیکون های جهانی (Universal Icons)
Universal Icons یا آیکون‌های جهانی، آیکون‌هایی هستند که برای نمایش مفاهیم و عملکردهای مشترک و قابل فهم در سطح بین‌المللی طراحی شده‌اند. این آیکون‌ها براساس نمادها و شکل‌های عمومی استوار هستند که در اکثر فرهنگ‌ها و زبان‌ها قابل درک و تفسیر هستند. هدف از استفاده از آیکون‌های جهانی، ایجاد یک زبان بصری عمومی و قابل فهم است که بدون نیاز به ترجمه متن، کاربران از آن ها استفاده کنند. به عنوان مثال، آیکون‌هایی مانند آیکون حذف، ذخیره، پرینت، جستجو و غیره از جمله آیکون‌های جهانی هستند که در برنامه‌ها، وبسایت‌ها و رابط کاربری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. آیکون جستجو به طور سنتی یک ذره بین است. اگر خلاقیت اضافه به خرج بدهید و از دوربین شکاری برای آیکون جستجو استفاده کنید تنها باعث سردرگمی کاربران می شود. در حالی که می توانید استایل آیکون ذره بین را متناسب با طرح خود تنظیم کنید اما شکل اصلی و ایده پشت آن باید یکسان باشد.
آیکون‌های جهانی در طراحی رابط کاربری و برندینگ به عنوان یک استاندارد جهانی برای نشان دادن وظایف و عملکردهای مشابه در سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و سیستم‌های نرم‌افزاری استفاده می‌شوند. این آیکون‌ها به کاربران اجازه می‌دهند به راحتی و بدون نیاز به زبان محلی، درک و استفاده از عملکردها را تجربه کنند.
6.آیکون‌های منحصر به فرد (Unique Icons)
برخلاف آیکون های Universal، آیکون‌های منحصربه‌فرد یا Unique Icons آیکون‌هایی هستند که برای نمایش عناصر، مفاهیم یا موضوعات خاص و منحصربه‌فرد طراحی شده‌اند. این آیکون‌ها اغلب به منظور برجسته کردن و تمایز بخشیدن به یک ویژگی، خدمت یا محصول خاص استفاده می‌شوند. طراحان در طراحی آیکون‌های Unique Icons از خلاقیت بیشتری استفاده می‌کنند و تلاش می‌کنند تا یک آیکون شناخته شده و منحصربه‌فرد را برای یک مفهوم یا موضوع خاص ایجاد کنند. آیکون لوگو نمونه ای از آیکون هایUnique هستند. نقطه ضعف استفاده از آیکون های Unique این است که تشخیص و شناسایی آن ها برای کاربرانی که اولین بار آن ها را می بینند دشوار است. لوگوی کافه تدوین یک فنجان قهوه است، برای کسی که تاکنون از سایت کافه تدوین دیدن نکرده این لوگو تنها یک فنجان است، اما این لوگو برای کسانی که با سایت آشنا هستند بسیار سریع قابل شناسایی و قابل درک است.
7.آیکون‌های متعارض (Conflicting Icons)
آیکون‌های متعارض یا Conflicting Icons، آیکون‌هایی هستند که به طور معمول یک مفهوم یا عملکرد را نمایش می‌دهند، اما در طراحی‌های مختلف ممکن است با تفاوت‌هایی مواجه شوند. این اختلافات ممکن است در نمایش شکل، رنگ، ظاهر یا نمادگذاری آیکون‌ها بروز کند. به عنوان مثال، برای لایک کردن یک پست در فیس بوک، باید از علامت شست استفاده کنید اما در اینستاگرام از یک قلب و در سایت های دیگر یک ستاره است. در نتیجه، تفسیر دقیق این نمادها دشوار است. در زیر چند نمونه از آیکون‌های متعارض را مشاهده می کنید.
8.آیکون‌های رابط کاربری (Interface Icons)
آیکون‌های رابط کاربری یا Interface Icons، نوعی از آیکون‌ها هستند که به طراحی رابط کاربری کمک می‌کنند. این آیکون‌ها برای نمایش عملکردها، دستورالعمل‌ها و قابلیت‌های مختلف سیستم استفاده می‌شوند. آیکون‌های رابط کاربری کمک می‌کنند تا کاربران با سرعت و آسانی به ابزارها و قابلیت‌های مورد نیاز دسترسی پیدا کنند و به راحتی با آن ها تعامل داشته باشند. این آیکون‌ها باید به طور واضح و قابل فهم برای کاربران باشند و با طراحی‌ها و الگوهای شناخته شده در رابط کاربری سازگاری داشته باشند. آیکون‌های رابط کاربری معمولاً به صورت ساده و مینیمال طراحی می‌شوند تا فضای زیادی را اشغال نکنند و به صورت آیکونیک و بصری مناسب نمایش داده شوند. استفاده اصولی از آیکون‌های رابط کاربری در طراحی، میزان استفاده کاربران از سیستم را افزایش می‌دهد و تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد.
9.آیکون های سه بعدی (3D Icons)
آیکون‌های سه‌بعدی، آیکون‌هایی هستند که به طراحی واقع‌گرایانه و با ابعاد بیشتری می‌پردازند. با استفاده از تکنیک‌هایی مانند سایه و عمق، آن‌ها به طراحی‌ها و رابط‌های کاربری شما عمق و واقعیت بیشتری می‌بخشند. این آیکون‌ها معمولاً در وبسایت‌ها، برنامه‌های موبایل و بازی‌ها استفاده می‌شوند و به تجربه کاربری شما رنگ و برجستگی می‌بخشند. با استفاده از آیکون‌های سه‌بعدی، می‌توانید طراحی‌های جذاب و متفاوتی ایجاد کنید که کاربران را به خود جذب کنند و تجربه کاربری شما را بهبود بخشند.
10.آیکون‌های متحرک (Animated Icons)
آیکون‌های متحرک یا Animated Icons، نوعی از آیکون‌ها هستند که با استفاده از حرکت و انیمیشن، به طراحی رابط کاربری جذابیت و پویایی بیشتر می‌بخشند. این آیکون‌ها با تغییر وضعیت، حرکت یا تغییر شکل، بخشی از تجربه کاربری را زنده و پویا می‌کنند. آیکون‌های متحرک می‌توانند به تأثیرگذاری بیشتری در تمرکز کاربران و ایجاد پویایی در رابط کاربری کمک کنند. با استفاده از حرکت‌ها و انیمیشن‌های زیبا و مناسب، می‌توانیم ارتباط بین عناصر مختلف را بهبود بخشیم و اطلاعات را به کاربران به شکل جذاب و قابل فهمی ارائه دهیم. توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از آیکون‌های متحرک ممکن است به کاهش سرعت بارگذاری و تجربه نامطلوب کاربران منجر شود.
سخن پایانی
آیکون‌ها به عنوان یکی از اجزای کلیدی طراحی رابط کاربری، نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. آن‌ها به کاربران کمک می‌کنند تا به راحتی و به صورت سریعتری به عملکردها، صفحات و قسمت‌های مختلف سیستم دسترسی پیدا کنند. همچنین، آیکون‌ها با ایجاد ارتباط بین کاربر و سیستم، تجربه کاربری را بهبود می بخشند. از آیکون‌های ساده تا آیکون‌های سه‌بعدی و پویا، گستردگی انواع و شکل‌های آیکون‌ها به طراحان امکان می‌دهد تا با توجه به نیازها و سبک خاص خود، از آن‌ها استفاده کنند.
در طراحی رابط کاربری، تنوع آیکون‌ها به شدت افزایش یافته است. از آیکون‌های ساده و شفاف تا آیکون‌های سه‌بعدی و پویا، هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. طراحان به‌دنبال استفاده از آیکون‌هایی هستند که نه‌تنها از لحاظ ظاهری جذابیت داشته باشند، بلکه با انتخاب مناسب و استفاده هوشمندانه، تجربه کاربری را بهبود بخشند. با توجه به این چالش‌ها، طراحان باید با دقت و بررسی دقیق نیازها و محدودیت‌های پروژه، آیکون‌ها را انتخاب و استفاده کنند تا بهترین تجربه ممکن را برای کاربران ایجاد کنند.
بیشتر بخوانید:
